Wraz z wiekiem jesteśmy bardziej narażeni na ból i zmęczenie w okolicy szyi. Objawy te mogą ukryć diagnozę - osteochondroza. Dlaczego się rozwija? Jakie są metody leczenia? Czy można poradzić sobie z chorobą w domu? Zadaliśmy te pytania lekarzom.
Osteochondroza jest przewlekłą chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa. Jest to spowodowane naturalnymi procesami starzenia, takimi jak pojawienie się siwych włosów.
W medycynie osteochondroza odnosi się do różnych chorób. W literaturze anglojęzycznej pojęcie osteochondrozy jest rzadkie i odnosi się do uszkodzeń kości u dzieci i młodzieży w okresie wzrostu, na skutek upośledzenia ukrwienia. W literaturze krajowej osteochondroza odnosi się do zwyrodnieniowo-dystroficznego uszkodzenia krążka międzykręgowego i innych części kręgosłupa. Jest to zjawisko typowe dla osób starszych i występuje niemal u każdego człowieka.
Przyczyny osteochondrozy
Neurolodzy identyfikują kilka głównych przyczyn rozwoju choroby:
- niska aktywność fizyczna,
- predyspozycje do choroby,
- zwiększone obciążenia statyczne i dynamiczne,
- zaburzony metabolizm,
- niezdrowa dieta
- zaburzenia hormonalne,
- zła postawa,
- stres.
Objawy osteochondrozy szyjnej
Do najczęstszych objawów osteochondrozy należą zespoły bólowe odruchowe, mioadaptacyjne i uciskowe. Przyjrzyjmy się każdemu z nich bardziej szczegółowo:
Zespół odruchowy
Występuje na skutek nadmiernego obciążenia zakończeń nerwowych w krążku międzykręgowym. Impulsy nerwowe docierają do mięśni głębokich i powierzchownych pleców, co prowadzi do bólu i uczucia napięcia.
Zespół odruchowy charakteryzuje się bólem szyi, który nasila się przy każdym ruchu głowy. Może nie mieć wyraźnej lokalizacji i można go wyczuć w rękach lub nogach.
Zespół mioadaptacyjny
Występuje z powodu przeciążenia mięśni i objawia się skurczami mięśni. Rozwija się pod wpływem regularnej i intensywnej aktywności fizycznej, a także w przypadkach, gdy zdrowe mięśnie przejmują funkcję zajętych.
Ból w zespole mioadaptacyjnym zlokalizowany jest w punktach spustowych - zagęszczeniach w strefie skurczu. Objawy obejmują nudności, bóle głowy i bezsenność.
Zespół kompresji
Z powodu osteochondrozy chrząstka i kości kręgosłupa ulegają przemieszczeniu, co prowadzi do ucisku na zakończenia nerwowe. Zespół uciskowy charakteryzuje się wpływem patologicznej struktury na korzenie kręgosłupa, rdzeń kręgowy lub dowolne naczynie.
Zespół uciskowy obejmuje 3 zespoły tętnic kręgowych:
- Radikulopatia - zespół korzeniowy;
- Mielopatia - zespół kręgosłupa;
- Zespół nerwowo-naczyniowy.
Nazespół korzeniowyból jest wyraźny i towarzyszą mu wyraźne zaburzenia czucia w obszarze dotkniętego korzenia nerwu rdzeniowego. Ból szyi często nasila się w nocy. Mogą wystąpić zaburzenia ruchu, takie jak osłabienie mięśni i brak jednego lub więcej odruchów.
Nazespół kręgosłupakanał kręgowy uciska rdzeń kręgowy – ma to miejsce w przypadku zwichnięcia lub złamania kręgów. Objawy obejmują ból o różnym nasileniu. Zmniejsza się wrażliwość rąk i nóg, pojawia się sztywność.
Zespół tętnicy kręgowejrozwija się, gdy jego światło zwęża się, zwłaszcza jeśli jest ściskane przez struktury kostne. Zespół ten charakteryzuje się bólem szyi, bólem głowy, utratą koordynacji i równowagi, zawrotami głowy, zaburzeniami słuchu i wzroku.
Istnieje inny zespół osteochondrozy, którego objawy są często związane z chorobami serca - to jestzespół sercowy.
Występuje na skutek uszkodzenia odcinka szyjnego i górnego odcinka piersiowego kręgosłupa, charakteryzuje się bólem w okolicy serca, imituje lub nasila istniejące zmiany w mięśniu sercowym i naczyniach krwionośnych. W przeciwieństwie do bólu „serca", nie ma on wyraźnego związku z posiłkami, stresem fizycznym lub emocjonalnym. Ból pojawia się lub nasila podczas ruchów, przy wymuszonym wdychaniu, kaszlu, kichaniu. Zespół sercowy może wpływać na ciśnienie krwi i częstość akcji serca.
Obecność objawów zespołu sercowego wymaga dokładnej diagnostyki układu sercowo-naczyniowego i przewodu pokarmowego.
Jak rozwija się osteochondroza?
Wyróżnia się 4 etapy choroby:
- Scena 1- pojawia się niestabilność kręgów, ich przemieszczenie i zaburzenie lordozy szyjnej - skrzywienie kręgosłupa wypukłego skierowanego do przodu.
Objawy na etapie 1 są łagodne. Osoba może zauważyć, że szyja zaczyna boleć częściej i szybciej się męczy.
- Etapy 2 i 3— przestrzeń międzykręgowa zmniejsza się, a kręgi ulegają uciskowi. Na tych etapach pojawiają się wypukłości i przepukliny międzykręgowe, a także przednie narośla kostne - osteofity.
Drugi i trzeci etap różnią się stopniem nasilenia tych zmian. Trzeci etap charakteryzuje się pęknięciem pierścienia włóknistego i rozwojem przepukliny krążka międzykręgowego.
- Etap 4- pojawienie się tylnych osteofitów zagrażających integralności rdzenia kręgowego. Koordynacja pacjenta jest zaburzona i często pojawiają się zawroty głowy. Na tym etapie pojawiają się nieodwracalne konsekwencje prowadzące do niepełnosprawności.
Rozpoznanie osteochondrozy opiera się na diagnostyce rentgenowskiej, badaniu MRI lub CT. Wszystkie powyższe zespoły, a także wiele innych, są powikłaniami osteochondrozy.
Leczenie osteochondrozy w domu
Wraz z rozwojem zespołu odruchowego, któremu towarzyszy miejscowy ból i ograniczona ruchliwość,osteochondrozę szyjną można leczyć w domu. Pacjent potrzebuje odpoczynku, braku obciążenia fizycznego i statycznego przez 3-5 dni, następnie wielkość obciążenia zwiększa się indywidualnie. W okresie ostrym należy łagodzić ból poprzez stosowanie żeli i plastrów znieczulających miejscowo, a także przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych w połączeniu z witaminami z grupy B. Zalecane są leki poprawiające mikrokrążenie w zajętym odcinku kręgosłupa.
Po ustąpieniu zespołu bólowego i normalizacji funkcji motorycznych można zastosować metody leczenia regenerującego: terapię ruchową, masaż, terapię manualną i fizykoterapię.
Nielekowe metody leczenia mogą być bardziej skuteczne ze względu na bezpośredni wpływ na określone dotknięte mięśnie i pracę z nimi.
W przypadku drętwienia, mrowienia, zaburzeń ruchu, zawrotów głowy, bólów głowy i innych objawów wykraczających poza zespół odruchowy, należy skonsultować się z lekarzem w celu postawienia diagnozy i ustalenia właściwej taktyki leczenia.
Chirurgia
Decyzja o poddaniu się leczeniu chirurgicznemu osteochondrozy szyjnej zależy od wielu czynników. Neurolodzy identyfikują kilka kryteriów, które mogą być powodem operacji:
- Rdzeń kręgowy jest ściskany przez przepuklinę, przemieszczony kręg, osteofit lub inne formacje patologiczne.
- Zespół intensywnego bólu utrzymuje się przez długi czas.
- Leczenie farmakologiczne i fizjoterapeutyczne nie przynosi rezultatów dłużej niż 3 miesiące.
W przypadku wysunięcia przepukliny dekompresję przeprowadza się poprzez usunięcie przepukliny, w przypadku przemieszczenia kręgu - unieruchomienie metalową konstrukcją, jeśli mówimy o powikłaniach osteofitycznych - usuwa się narośla kostne.
Większość wykonywanych operacji kręgosłupa ma charakter traumatyczny i nie gwarantuje poprawy. Często może wystąpić pogorszenie samopoczucia i nasilenie bólu w sąsiednich odcinkach kręgosłupa, dlatego operacja kręgosłupa jest ostatecznością, gdy choroba jest ciężka i nie ma innych metod leczenia.
Zapobieganie osteochondrozie
Zapobieganie osteochondrozie szyjnej i bólowi szyi obejmuje normalizację warunków pracy i życia. Ważne jest, aby unikać trzymania szyi zgiętej przez dłuższy czas. Należy wzmacniać i rozciągać mięśnie szyi oraz zwiększać jej mobilność poprzez ćwiczenia fizyczne.
Innyskutecznym sposobem zapobiegania postępowi osteochondrozy jest prawidłowe odżywianiebogata w białka, zdrowe tłuszcze i żywność bogatą w kolagen. Zaleca się ograniczenie ilości spożywanych „szybkich" węglowodanów, a także uzupełnienie niedoborów mikroelementów i witamin.
Ważny jest odpowiedni sen, brak stresu i aktywna aktywność fizyczna: cardio, regularna terapia ruchowa, pilates, joga, stretching.
Rozwój osteochondrozy wiąże się z naturalnym starzeniem się naszego organizmu – na tę chorobę podatni są prawie wszyscy ludzie. Zapobieganie osteochondrozie, a także obserwacja specjalistów, pomogą Twojemu kręgosłupowi dłużej zachować zdrowie.